TCMB Ağustos Ayı Fiyat Gelişmeleri Raporunu Yayımladı.
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın (TCMB) son Aylık Fiyat Gelişmeleri Raporu, ağustos ayı enflasyonunda kaydedilen artışları açıkladı. Ağustos ayında alt gruplarda görülen artışların en büyük katkısını, hizmet sektöründen gelen %3,00 puanlık yükseliş oluşturdu.
Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) ağustos ayı Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) verilerine göre aylık bazda %9,09, yıllık bazda ise %58,94 artış yaşandığına dikkat çekilen raporda, bu artışın nedenlerine odaklandı.
Rapor, vergi ve yönetilen fiyat ayarlamalarının temmuz ayından sarkan etkilerinin yanı sıra Türk lirasındaki değer kaybı ve ücret artışlarının gecikmeli etkilerinin yanı sıra küresel enerji fiyatlarının yükselmesinin ana gruplardaki yıllık enflasyonu artırdığını belirtiyor.
Enerji Grubunda Büyük Artış: %14,23
Ağustos ayında aylık bazda en yüksek artış %14,23 ile enerji grubunda kaydedildi. Bu artışın arkasındaki nedenler arasında önceki aydan sarkan vergi etkisi ve dış fiyat baskıları belirleyici oldu.
Ulaştırma Hizmetlerinde Büyük Sıçrama: %27,62
Ulaştırma hizmetleri fiyatlarında ise akaryakıt fiyatlarının hızla yükselmesiyle birlikte, 2003 bazlı TÜFE kapsamında hesaplanan en yüksek aylık artış oranı olan %27,62 kaydedildi.
Yüksek Artışlar Gıda ve Kirada Gözlendi
Gıda, asgari ücret ve kur gelişmelerine duyarlı hizmet kalemlerinin yanı sıra kira fiyatlarında da yüksek artışlar gözlemlendi. Türk lirasındaki değer kaybının gecikmeli etkileri nedeniyle temel mal grubu fiyatlarında artışlar sürdü.
Taze Meyve ve Sebze Fiyatları Sorunu: İşlenmiş Gıda Alt Grubunda Güçlü Artışlar
Taze meyve ve sebze fiyatlarında olumsuz bir görünüm devam ederken, işlenmiş gıda alt grubunda fiyat artışları genel olarak güçlenerek yayıldı. Üretici fiyatlarındaki artış, özellikle enerji grubunda belirgin bir şekilde görülürken, son üç aylık dönemde üretici kaynaklı yukarı yönlü baskılar daha da arttı.
Yıllık Tüketici Enflasyonu Arttı: B ve C Göstergeleri Güçlendi
Bu dönemde B ve C endekslerinin yıllık değişim oranları sırasıyla %63,52 ve %64,85 olarak gerçekleşti. Tüketici enflasyonuna katkılar incelendiğinde, alt gruplardaki artışların özellikle hizmet, gıda, temel mal, enerji ve alkol-tütün-altın gruplarından geldiği görülüyor.
Hizmet Fiyatları Hızla Arttı: %9,19
Hizmet fiyatları ağustos ayında %9,19 oranında artarken, grup yıllık enflasyonu %79,57 seviyesine ulaştı. Özellikle ulaştırma hizmetlerindeki fiyat artışları belirgin oldu.
Kira ve Diğer Hizmetlerde Artışlar Devam Ediyor
Kira alt grubunda aylık artış bir miktar daha güçlenerek %7,90 oldu ve yıllık enflasyon %87,78’e yükseldi. Diğer hizmetler alt grubunda da fiyatlar arttı, özellikle kişisel ulaştırma araçlarının bakım-onarımı, sağlık hizmetleri ile eğlence-kültür hizmetleri dikkat çekti.
Temel Mal Grubu Fiyatlarında Yükseliş Devam Ediyor
Temel mal grubu yıllık enflasyonu %51,97 oldu. Döviz kuru geçişkenliğinin yüksek olduğu temel mallarda tüm alt gruplarda yüksek fiyat artışları görüldü.
Giyim ve Ayakkabıda Artışlar
Giyim ve ayakkabı grubunda fiyatlar mevsim eğiliminin aksine %8,25 artış gösterdi ve yıllık enflasyon %29,96’ya yükseldi. Enerji fiyatları ise %14,23 artarken, grup yıllık enflasyonu %14,03 seviyesinde gerçekleşti.
Yüksek Enerji Fiyatları ve Diğer Artışlar
Bu dönemde akaryakıt ve tüp gaz fiyatlarında aylık bazda %26,11 ve %23,93 artış yaşandı. Ayrıca, şebeke suyu fiyatları da %7,43 artış gösterdi. Gıda ve alkolsüz içecekler grubu fiyatları ağustos ayında %8,48 artış kaydederken, yıllık enflasyon %72,86 oldu.
İşlenmemiş ve İşlenmiş Gıda Fiyatları Artıyor
Yıllık enflasyon işlenmemiş gıdada %93,64’e yükseldi, işlenmiş gıdada ise %57,80’e ulaştı. İşlenmemiş gıda grubunda meyve ve sebze dışında yumurta ve kuruyemiş fiyatlarında yükselişler dikkat çekti. İşlenmiş gıda grubunda ise özellikle ekmek, süt ürünleri, katı-sıvı yağlar ve alkolsüz içeceklerde fiyat artışları yaşandı.
Alkollü İçecekler ve Tütünde Artışlar
Alkollü içecekler ve tütün ürünleri grubunda fiyatlar %3,77 artış gösterdi ve yıllık enflasyon %51,98’e yükseldi. Bu artışın nedeni, geçen ay yapılan vergi düzenlemesi kaynaklı fiyat artışları oldu.
Üretici Fiyatları Artıyor
Yurt içi üretici fiyatları ağustos ayında %5,89 artarken, yıllık enflasyon %49,41’e yükseldi. Özellikle enerji üretici fiyatlarındaki artış %14,27 ile belirgin oldu. Sektörler bazında incelendiğinde, artışların genel olarak yayıldığı görülüyor.
