BES ve OKS Fon Büyüklüğü 1 Trilyon Lirayı Aştı.
Bireysel Emeklilik Sistemi (BES) ile Otomatik Katılım Sistemi (OKS), katılımcıların fon tutarı ve devlet katkısı fon tutarının toplam büyüklüğü yılın ilk yarısında %36,2 artarak 1 trilyon 30 milyar 502,2 milyon liraya ulaştı.
BES’in Ekonomiye Katkısı Devam Ediyor
BES, 20 yılı geride bırakırken, katılımcılarına emeklilik fonları sayesinde sağladığı getirinin yanı sıra yurt içinde uzun vadeli tasarruf seviyesini yükselterek ülke ekonomisine katkıda bulunmayı sürdürüyor. Emeklilik Gözetim Merkezi‘nden alınan bilgilere göre, Haziran sonu itibarıyla BES’teki katılımcıların fon tutarı 839 milyar 387,5 milyon lira ve devlet katkısı fon tutarı 118 milyar 584,5 milyon lira olarak gerçekleşti. Böylece katılımcıların fon tutarının toplam büyüklüğü 957 milyar 972 milyon lira oldu. OKS’de ise katılımcıların fon tutarı, devlet katkısı fon tutarı ile birlikte 72 milyar 530,2 milyon liraya yükseldi.
BES’te Fon Büyüklüğünde Büyük Artış
BES’teki katılımcı sayısı 2023 sonunda 8 milyon 676 bin 46 iken, katılımcıların fon tutarı 625 milyar 517,8 milyon lira olarak kaydedilmişti. Devlet katkısı fon tutarı ise 77 milyar 750,8 milyon lira olarak gerçekleşmişti. Aynı dönemde OKS’ye bakıldığında, 7 milyon 303 bin 50 çalışanın biriktirdiği fon tutarı 49 milyar 972,5 milyon lira, devlet katkısı ise 3 milyar 180,4 milyon lira olmuştu. Sektör, 2023 yılını BES ve OKS dahil toplamda 756 milyar 421,5 milyon lira fon büyüklüğü ve 15 milyon 979 bin 96 katılımcı ile tamamladı.
2024 Yılının İlk Yarısında Fon Büyüklüğü
2023 sonundan 28 Haziran’a kadar geçen sürede, BES’te katılımcı fon tutarı 213 milyar 869,7 milyon lira, devlet katkısı fon tutarı da 40 milyar 833,7 milyon lira arttı. Toplam fon tutarındaki değişim %26,7’lik bir artışa işaret etti. Aynı dönemde OKS katılımcılarının biriktirdiği fon tutarı da devlet katkısı dahil 19 milyar 377,3 milyon lira yükseldi. BES ve OKS’deki katılımcıların fon tutarında, devlet katkısı fon tutarları da dikkate alındığında 2023 yıl sonundan 28 Haziran 2024’e kadar 274 milyar 80,7 milyon liralık artış görüldü. Aynı dönemde BES’te katılımcı sayısı 459 bin 900 kişi artarak 9 milyon 135 bin 946’ya çıkarken, OKS dahil toplam katılımcı sayısı 16 milyon 457 bin 210’a yükseldi. Böylece sistemdeki toplam katılımcı sayısı yılın ilk yarısında %3 arttı.
Faizli ve Faizsiz Fonlar
BES’teki fon tutarının 651 milyar 648,1 milyon lirası faizli fonlarda, 187 milyar 739,4 milyon lirası ise faizsiz fonlarda değerlendiriliyor. Devlet katkısı fon tutarının 107 milyar 756,3 milyon lirası faizli, 10 milyar 828,2 milyon lirası da faizsiz fonlarda bulunuyor. OKS’deki 7 milyon 321 bin 264 çalışanın biriktirdiği fon tutarının 29 milyar 81,3 milyon lirası faizli fonlarda, 38 milyar 901,8 milyon lirası faizsiz fonlarda yer alıyor. OKS’deki 4 milyar 547,1 milyon liralık devlet katkısı fon tutarının 1 milyar 857,2 milyon lirası faizli, 2 milyar 689,9 milyon lirası faizsiz fonlarda bulunuyor.
18 Yaş Altı BES Katılımı Artıyor
Türkiye’de 3 yıl önce devreye alınan ve 18 yaş altı çocukların gönüllü sisteme dahil olması amaçlanan uygulama büyümeye devam ediyor. 21 Haziran itibarıyla 18 yaş altı katılımcıların fon büyüklüğü 22,3 milyar liraya yükseldi. Fon tutarının 17 milyar 823,2 milyon lirasını katılımcıların biriktirdiği fonlar oluştururken, devlet katkısı fon tutarı 4 milyar 501,9 milyon lira olarak gerçekleşti. Sisteme 1 milyon 229 bin 379 çocuk dahil olurken, en çok katılım 106 bin 926 ile sıfır yaşta görüldü. 31 Aralık 2023’ten 21 Haziran’a kadar geçen sürede 18 yaş altı uygulamasına 213 bin 835 kişi dahil olurken, fon büyüklüğü devlet katkısı dahil %79 artışla 22 milyar 325 milyon 171,8 bin liraya yükseldi.
Sektörün Hedefi ve Gelecek Beklentileri
HDI Fibaemeklilik Genel Müdürü Erol Öztürkoğlu, havuzun büyümesindeki belirleyici unsurun piyasadaki getiriler olduğunu belirtti. Sektörün yıl sonunda 1,3 trilyon liralık hedef belirlediğini hatırlatan Öztürkoğlu, katılımcıların yaptığı düzenli ödemeler ve sisteme yeni giren katılımcıların yanı sıra fondaki büyümeyi varlıkların getirilerinin sağladığını ifade etti. Öztürkoğlu, enflasyonun düşmesinin tasarruf oranlarının artacağı anlamına geldiğini, enflasyon üzerindeki getirilerin daha bariz görüleceğini ve bu durumun BES’te fon büyümesine pozitif katkı sağlayacağını vurguladı. Temmuzda devreye alınan kısmi çekişin kısa vadede havuza etkisinin olmayacağını belirten Öztürkoğlu, kısmi çekişin sağlanacak koşulları açısından belirli bir kümeye hizmet ettiğini, bu nedenle kısa vadede büyük bir etkisi olmayabileceğini, ancak orta-uzun vadede sistemden çıkışları engelleyeceğini söyledi.
Yatırım Çeşitliliği ve Gelecek Planları
Öztürkoğlu, yatırım çeşitliliği açısından yatırım fonlarına sağlanan hakların bireysel emeklilik fonlarına da sağlanması gerektiğini belirtti. Sistemde halen dövizli fon kurulamadığını aktaran Öztürkoğlu, girişim sermayesi fonlarında bireysel emekliliğin nasıl daha etkin kullanılacağına yönelik düzenlemelerin yapılmasının BES’teki yatırım evreni ve nitelikli uzun vadeli yatırımcıların sisteme girmesi gibi daha fazla katkı sağlayacağını ifade etti.
