BES’le Kredi Kullanma Dönemi Başladı.
Bireysel emeklilik sistemindeki (BES) katılımcılar artık birikimlerini “alacağın devri yoluyla teminat göstererek” kredi kullanabilecek. Bu sayede hem acil nakit ihtiyacını karşılayabilecekler hem de hak ve birikimlerini koruyabilecekler.
Sigortacılık ve Özel Emeklilik Düzenleme ve Denetleme Kurumu (SEDDK), 28 Eylül 2023’te yürürlüğe koyduğu yönetmelikle, katılımcıların acil nakit ihtiyacı durumunda BES sözleşmelerini sonlandırmadan hesaplarındaki birikimlerini devlet katkısı hariç bankalara devrederek kredi kullanmasının önünü açtı.
SEDDK’nın Yeni Düzenlemesi
SEDDK 2. Başkanı Mehmet Verim, yaptığı değerlendirmede, ilk olarak Ocak 2022’de duyurulan ve 28 Eylül 2023’te işleme ilişkin usul ve esasları belirlenen uygulamanın haziran ayı itibarıyla hayata geçtiğini belirtti.
Verim, “BES’te birikimi bulunan katılımcılar, bankalardan kullanacakları krediler için ilgili BES hesaplarındaki birikimlerini kredi süresiyle sınırlı olmak üzere bankaya devredip finansmana daha rahat erişim sağlayabilecek” dedi.
Kredide Yeni Teminat Sistemi
Verim, sürecin nasıl işleyeceğine dair detaylı bilgiler verdi:
“Bankalar, Emeklilik Gözetim Merkezi (EGM) tarafından geliştirilen merkezi bilgi sistemi aracılığıyla kredi kullanacak katılımcıların BES birikimlerine dair gerekli sorgulamaları yapabilecek. Alacağın devri sözleşmesinin onaylanması halinde bankalar, çekilen kredinin yüzde 20 fazlasına kadar tutarı teminat olarak isteyecek. Bu tutar, kredi yükümlülükleri tamamlanana kadar Kurumumuz tarafından belirlenen ve bankaların seçeceği emeklilik yatırım fonuna (temlik fonu) devredilecek.”
Temlik Fonunda Değerlenecek Birikimler
Mehmet Verim, bankaların kredi borcu ödenmemesi ihtimaline karşı teminat olarak tutacağı birikimlerin temlik fonunda değerlenmeye devam edeceğini belirtti. Hesapta kalan tutar ise sonradan sisteme yönlendirilecek katkı payı tutarları ile birlikte katılımcının tercihine göre yatırıma yönlendirilecek. Alacağını bankaya devreden katılımcının devir sözleşmesi tamamlanana kadar birikimlerini başka şirketlere aktaramayacağına dikkat çeken Verim, “Kredi borcu ödendiğinde alacağın devri sözleşmesi sona erecek ve temlik fonunda yer alan tutarlar bu fondan çıkıp yine katılımcının tercih ettiği fonlara yönlendirilecek” dedi.
Alacağın Devri İçin Belirlenen Fonlar
Verim, alacağın devri fonlarını kurmak için, alınan karara uygun olarak teklif veren “Anadolu Hayat ve Emeklilik” ile “Türkiye Hayat ve Emeklilik” şirketlerinin yetkilendirildiğini söyledi. Verim, “Alacağın devri için faizli ve faizsiz olmak üzere 4 ayrı fon belirlendi. Her iki şirket faizli ve faizsiz fon seçeneği sunacak. Hacmin artacağı öngörüldüğü için kalan fonlar 1 Ocak 2025’te kullanıma açılacak” şeklinde konuştu.
Kısmen Ödeme Uygulaması
Mehmet Verim, BES’ten çıkmadan ve sahip olunan haklardan vazgeçmeden hesaplarda biriken tutarların yüzde 50’sini alabilme hakkı sağlayan Kısmen Ödeme Uygulaması’nın 1 Temmuz’da devreye alınacağını hatırlattı. Verim, doğal afet, evlilik ve konut alımı gibi durumlarda BES’ten kısmen ödeme yapılabileceğini belirtti. Eğitim halini düzenleyen maddelerin sektörün talebi doğrultusunda revize edileceğini de ekledi.
Sonuç olarak, BES’e olan talebin hem kısmen ödeme hem de alacağın devri uygulamalarıyla daha da artacağı öngörülüyor.
